Τρίτη 22 Νοεμβρίου 2011


ΤΟ ΦΑΙΝΟΜΕΝΟ ΤΗΣ ΒΙΑΣ ΣΤΑ ΣΧΟΛΕΙΑ
Με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα του Παιδιού (20/11) θα ήταν καλό να αναφερθούμε σε ένα ζήτημα που ,δυστυχώς, αφορά την πλειοψηφία των παιδιών όχι μόνο στην χώρα μας αλλά και στον υπόλοιπο κόσμο. Το φαινόμενο της βίας στα σχολεία.
Πρώτα από όλα, ας εξηγήσουμε τι σημαίνει παιδική βία. Πολλοί ίσως να πιστεύουν ότι η βία έχει να κάνει μόνο με την άσκηση της σωματικής βίας. Παιδική βία θεωρείται η οποιαδήποτε μορφή σωματικής, λεκτικής ή ψυχολογικής κακοποίησης από ανηλίκους σε ανηλίκους. Ακόμα και ο στιγματισμός θεωρείται μορφή βίας. Το να επιστρέψει ,κάποιες φορές, το παιδί μας από το σχολείο με εκδορές ή μελανιές ως ένα βαθμό μπορεί να χαρακτηριστεί φυσιολογικό , ειδικά στις μικρότερες ηλικίες, στα πλαίσια του παιχνιδιού. Η συχνότητα όμως τέτοιων περιστατικών σε συνδυασμό με περίεργες ή ασυνήθιστες συμπεριφορές, θα πρέπει να μας βάλει σε σκέψη.
Τα παιδιά που δέχονται βία στο σχολείο συνήθως κλείνονται στον εαυτό τους ή έχουν έντονες αντιδράσεις και επιθετική συμπεριφορά. Αυτές οι έντονες αντιδράσεις οφείλονται στο γεγονός ότι το παιδί συνήθως ντρέπεται για αυτό που του συμβαίνει και παράλληλα φοβάται να το αντιμετωπίσει. Η απότομη πτώση της επίδοσης του στα μαθήματα, η έλλειψη όρεξης να ασχοληθεί με πράγματα που του αρέσουν , η ξαφνική άρνηση να πάει σχολείο είναι κάποια σημάδια που μας δείχνουν ότι κάτι δεν πάει καλά.
Από την στιγμή που παρατηρούμε τα παραπάνω, θα πρέπει να προσεγγίσουμε το παιδί μας προσπαθώντας να συζητήσουμε μαζί του για το τι συμβαίνει. Στις περισσότερες περιπτώσεις τα παιδιά που δέχονται βία, επειδή ντρέπονται για αυτό που συμβαίνει ή φοβούνται, δύσκολα θα συζητήσουν για αυτό με οποιονδήποτε, ακόμα και με τον γονιό τους. Αυτό που μπορεί να κάνει ο γονιός είναι να προσπαθήσει αρκετά ώστε να κερδίσει την εμπιστοσύνη του προκειμένου, το παιδί να αισθανθεί ασφάλεια και υποστήριξη έτσι ώστε να αποκαλύψει το μυστικό του και να το αντιμετωπίσουν μαζί. Κάτι άλλο που παίζει σημαντικό ρόλο είναι να τονωθεί η αυτοπεποίθηση του παιδιού. Αν το παιδί μας νιώσει την δύναμη που έχει μέσα του θα καταφέρει να αντιμετωπίσει και να ξεπεράσει αυτή την δύσκολη κατάσταση. Θα πρέπει επίσης να του εξηγήσουμε ότι ο θύτης δεν είναι τίποτα άλλο παρά ένα παιδί με προβλήματα και χαμηλή αυτοπεποίθηση, που σκορπάει τον φόβο στα άλλα παιδιά γιατί έτσι αισθάνεται σημαντικός και δυνατός. Επίσης, είναι βασικό να υπάρξει και συνεργασία με τους δάσκαλούς των παιδιών. Ο γονιός από την στιγμή που εντοπίζει τα σημάδια βίας στο παιδί του οφείλει να ενημερώσει τον δάσκαλο, προκειμένου να βοηθηθούν, μέσα από συζήτηση και άλλες πρακτικές, τόσο το παιδί- θύμα όσο και το παιδί- θύτης.
Κάπου εδώ θα ήθελα να αναφερθώ στο παιδί-θύτη. Πολλοί γονείς δέχονται παράπονα από άλλους γονείς ή δασκάλους ότι το παιδί τους παρουσιάζει επιθετική συμπεριφορά και τρομοκρατεί άλλα παιδιά. Τέτοια άτομα συνήθως, είναι παιδιά με χαμηλή αυτοπεποίθηση, με παραμέληση από το σπίτι, που μέσα από την επιθετική συμπεριφορά και ορισμένες φορές με την εμπλοκή τους σε «κακές» παρέες, θέλουν να τραβήξουν την προσοχή των άλλων και να αντλήσουν δύναμη και αυτοπεποίθηση μέσα από τον φόβο που προκαλούν. Τα παιδιά αυτά έχουν ανάγκη την προσοχή και την αγάπη.
Μια τέτοια κατάσταση σίγουρα δεν είναι εύκολη για καμιά οικογένεια , είτε είναι του παιδιού-θύματος είτε του παιδιού- θύτη. Τα παιδιά δεν ευθύνονται για τις παραβατικές ή άσχημες αντιδράσεις τους αφού αυτές είναι προϊόντα των αρνητικών μυνημάτων που δέχονται καθημερινά από την κοινωνία και το περιβάλλον τους. Η συζήτηση, το να είμαστε κοντά στο παιδί μας, να «ακούμε» τις ανάγκες του και να φροντίζουμε για αυτές είναι η καλύτερη αντιμετώπιση σε τέτοια προβλήματα. Ακόμα και όταν αισθανόμαστε ότι δεν μπορούμε να διαχειριστούμε τέτοιες καταστάσεις, πάντα υπάρχει η βοήθεια Κοινωνικών Λειτουργών και Ψυχολόγων ,ανθρώπων που έχουν την γνώση και την κατάρτιση πάνω σε τέτοια θέματα.

(Το παρόν άρθρο δημοσιεύτηκε στη εφημερίδα "Ανεξάρτητος" τις 19/11/11)


Βρεττού Γεωργία
Κοινωνική Λειτουργός
Κέντρο Ημέρας Αργοστολίου
Λεωφ. Βεργωτή 18
Τηλ. : 26710-28958