ΤΙ ΕΝΝΟΟΥΜΕ ΜΕ ΤΟΝ ΟΡΟ ΚΑΤΑΘΛΙΨΗ ΣΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΓΛΩΣΣΣΑ.

Η λέξη κατάθλιψη έχει πολλές διαφορετικές σημασίες. Άλλα εννοούμε όταν τη χρησιμοποιούμε στην καθημερινή μας γλώσσα και άλλα όταν την χρησιμοποιούμε για να περιγράψουμε ένα κλινικό σύνδρομο που απαιτεί θεραπεία.
Πώς ξεχωρίζουμε λοιπόν μια «φυσιολογική» διάθεση από μια «παθολογική» ; Οπωσδήποτε δεν είναι τόσο εύκολο, ούτε τόσο απόλυτο. Παρ΄όλα αυτά μπορούμε να πούμε ότι όσο πιο έντονη και παρατεταμένη είναι η συναισθηματική διάθεση της κατάθλιψης, όσο πιο πολλά και έντονα τα φυτικά συμπτώματα, τόσο η κατάσταση που πάμε να διαγνώσουμε τείνει προς την παθολογική πλευρά.
Τα κύρια συμπτώματα που μπορεί να εμφανίζει κάποιος όταν έχει κατάθλιψη είναι η μεγάλη ελάττωση του ενδιαφέροντος ή της ευχαρίστησης, καταθλιπτική διάθεση, κατά το μεγαλύτερο μέρος της ημέρας, δυσκολία στον ύπνο, διαταραχές στην όρεξη για φαγητό, απώλεια του ενδιαφέροντος για σεξουαλική επαφή, απώλεια των δυνάμεων και της ενεργητικότητας, αδυναμία συγκέντρωσης, σκέψης, μνήμης και λήψης αποφάσεων, ιδέες ενοχής, αυτομομφής και αναξιότητας, ανησυχία και απαισιοδοξία για το μέλλον, ιδέες αυτοκτονίας, γενικά σωματικά συμπτώματα.
Δεν είναι ανάγκη να έχει κανείς όλα τα συμπτώματα για να θεωρηθεί ότι πάσχει από κατάθλιψη. Οι ειδικοί θεωρούν ότι 5 ή περισσότερα συμπτώματα, εκ των οποίων τουλάχιστον ένα από τα δύο πρώτα, φτάνουν για να μπει η διάγνωση
Οι ηλικιωμένοι ασθενείς έχουν διαφορετική εμφάνιση καταθλιπτικών συμπτωμάτων, συγκρινόμενοι με τους νεότερους, παρουσιάζοντας ειδικά περισσότερα σωματικά συμπτώματα και λιγότερο ανοικτά συμπτώματα από τη διάθεση. Όπως και με τα άλλα γηριατρικά ψυχιατρικά σύνδρομα, η απόκτηση ενός συλλογικού ιστορικού από τα μέλη της οικογένειας είναι σημαντική για τη διάγνωση της κατάθλιψης. Οι ηλικιωμένοι καταθλιπτικοί έχουν συχνότερα την τάση να αναπτύσσουν ψυχωτικά συμπτώματα στη διάρκεια του επεισοδίου, σε σχέση με τα νεότερα άτομα, δηλαδή έχουν χάσε την ικανότητα του ελέγχου της πραγματικότητας οπότε παρουσιάζονται παραληρητικές ιδέες, ψευδαισθήσεις ή βαθιά σύγχυση.
Το πρώτο που πρέπει να ξεκαθαρίσουμε είναι ότι δεν υπάρχει ένας και μοναδικός λόγος που να εξηγεί τη διαταραχή αυτή. Μπορεί κανείς να θεωρήσει την καταθλιπτική διαταραχή ως αποτέλεσμα μιας ποικιλίας παραγόντων που δρουν πάνω στην ιδιοσυστασία κάθε ατόμου. Εάν δούμε την κατάθλιψη μ’ αυτόν τον τρόπο τότε μπορούμε να πούμε ότι οι διάφορες ερμηνείες για την αιτιολογία της, είτε καθαρά βιολογικές είτε καθαρά ψυχοκοινωνικές παύουν να φαίνονται ότι αντικρούουν η μία την άλλη αλλά μάλλον ότι συμπληρώνουν η μία την άλλη. Μερικοί από τους παράγοντες που φαίνεται να συμβάλλουν στην εμφάνιση της κατάθλιψης είναι: Γενετικοί: Ο κίνδυνος να πάθει κανείς κατάθλιψη όταν έχει στενούς συγγενείς που πάσχουν, ιδιαίτερα από σοβαρές μορφές, είναι αυξημένος.
Βιολογικοί: Μερικές μη ψυχιατρικές παθήσεις έχουν βρεθεί ότι μπορεί να προκαλέσουν κατάθλιψη δευτεροπαθώς. Το κοινό τους χαρακτηριστικό είναι ότι δε δρουν στο κεντρικό νευρικό σύστημα και επηρεάζουν τη λειτουργία περιοχών του εγκεφάλου που ρυθμίζουν το συναίσθημα.
Ψυχοκοινωνικοί: Οι ψυχοκοινωνικοί παράγοντες χωρίζονται σε παράγοντες που δρουν νωρίς στη ζωή και παράγοντες που δρουν αργότερα. Η πρώτη κατηγορία αναφέρεται σε κάποιο γεγονός σημαντικής απώλειας που έχει ζήσει κάποιο άτομο σαν παιδί (π.χ. θάνατος γονέων). Στους παράγοντες που δρουν αργότερα περιλαμβάνονται: Κάποια γεγονότα ζωής, είτε ψυχολογικά είτε κοινωνικά.
Η κατάθλιψη στους ηλικιωμένους μπορεί να είναι πρωτογενής ή δευτερογενής, αποτέλεσμα δηλαδή μιας άλλης ή μη διαταραχής.
§ Η πρωτογενής κατάθλιψη είναι τριών ειδών:
Μείζον κατάθλιψη
Δυσθυμία
Άτυπες μορφές
§ Η δευτερογενής κατάθλιψη στους ηλικιωμένους μπορεί να είναι δύο μορφών:
Οργανική κατάθλιψη
Καταθλιπτικές αντιδράσεις ως αποτέλεσμα σωματικών νοσημάτων.
Θεραπεία: Η θεραπεία της κατάθλιψης συνήθως περιλαμβάνει δύο στάδια:
1. Θεραπεία του οξέος σταδίου.
2.Συντήρηση του αποτελέσματος που επιτεύχθηκε στο πρώτο στάδιο.
Ο στόχος του πρώτου σταδίου είναι να θεραπεύσει τα συμπτώματα της κατάθλιψης έτσι ώστε ο ασθενής να αρχίσει πάλι να νιώθει καλά και να ξαναγυρίσει στις συνηθισμένες του δραστηριότητες.
Τα είδη θεραπείας που υπάρχουν για την κατάθλιψη είναι τα εξής:
1. Ψυχοθεραπεία
2. Αντικαταθλιπτική φαρμακευτική θεραπεία
3. Συνδυασμός φαρμακευτικής θεραπείας και ψυχοθεραπείας

Μπακαλού Σοφία, Κοινωνική Λειτουργός
Γεωργουλά Λουκία, Εργοθεραπεύτρια